 |
| Tomaszewski Bogusław - Starożytne kultury naszych przodków, LITERATURA FAKTU - j. polski |
 |
|
|
[ Pobierz całość w formacie PDF ] ZAOCZNE STUDIA EDUKACJI ARTYSTYCZNEJ w zakresie SZTUK PLASTYCZNYCH przy AKADEMII SZTUK PIĘKNYCH Bogusław Tomaszewski nr indexu 560 STAROŻYTNE KULTURY NASZYCH PRZODKÓW I ICH WPŁYW NA LUDZI NASZYCH CZASÓW Praca napisana pod kierunkiem dr Ireny Bukowskiej GDAŃSK 2004 SPIS TREŚCI: WSTĘP ....................................................................................................................................str. 3 1. SŁOWIANIE .....................................................................................................................str. 7 1.1 Pochodzenie i różnice między religiami pogańskimi a religiami wyznającymi jednego Boga (mit Godzamby na podstawie legendy herbowej Słowian)................................................str. 8 1.2 Wpływ świąt pogańskich na chrześcijaństwo....................................................................str. 18 1.3 Wierzenia i mitologia Słowian...........................................................................................str.21 1.4 Neopogaństwo w Polsce....................................................................................................str. 26 1.5 Neopogaństwo w Europie Środkowo-Wschodniej............................................................str. 33 2. WIKINGOWIE ................................................................................................................str. 38 2.1 Religia i mitologia............................................................................................................. str.39 2.2 Bogowie.............................................................................................................................str. 40 2.3 Triumf bohatera.................................................................................................................str. 49 2.4 Stworzenie świata i zmierzch bogów.................................................................................str. 51 2.5 Życie po śmierci.................................................................................................................str. 54 2.6 Pogańska spuścizna............................................................................................................str. 59 2.7 Neopogaństwo volkistowskie i narodowo – niemieckie....................................................str. 64 3. CELTOWIE .....................................................................................................................str. 68 3.1 Kultura i wierzenia.............................................................................................................str.69 3.2 Mitologia............................................................................................................................str. 74 3.3 Bogowie.............................................................................................................................str. 78 3.4 Druidzi i życie po śmierci..................................................................................................str. 81 3.5 Wskrzeszenie nauki Druidów............................................................................................str. 97 3.6 Odrodzenie druidyzmu i druidyzm w neopogaństwie......................................................str.100 PODSUMOWANIE I WNIOSKI .......................................................................................str. 108 BIBLIOGRAFIA .................................................................................................................str. 113 Tematem mojej pracy licencjackiej jest ukazanie starożytnych kultur ludów indoeuropejskich oraz współczesny europejski ruch neopogański, jego historia, kształt, form organizacji, tradycje, rytuały. Czasem słychać o neopoganach w sprawozdaniach telewizyjnych, czy radiowych,(jak było w przypadku zamieszek z okazji obchodów przesilenia letniego w Stonehenge w bieżącym roku). Brak jednak próby analizy całościowej tego czym jest obecnie ruch neopogański. Praca moja ma za zadanie wypełnić istniejącą lukę w wiedzy na temat tego, dość nowego zjawiska społecznego, jakim jest odradzanie się przedchrześcijańskich kultów i powstawanie licznych i różnorodnych form ruchu neopogańskiego. W warstwie historycznej skupiam się na XX wieku, sięgając gdzie niegdzie głębiej, jeśli wymaga tego przejrzystość prowadzonej narracji. Szczególną uwagę przywiązuję do ostatnich trzydziestu lat, kiedy to zanotowano największy rozkwit tego rodzaju ruchów; nie pomijam jednak okresu początków wieku, który to czas był najbardziej płodny dla niektórych tradycji (np. neopogaństwo volkistowskie).Notowany w ciągu ostatnich lat wzrost zainteresowania duchowością neopogańską, zasługuje moim zdaniem na uwagę socjologów. Z jakich powodów ludzie przystępują do ugrupowań neopogańskich? Do jakich wartości, systemów moralnych, ideologii i filozofii się odwołują? Jak rozkładają się proporcje występowania poszczególnych tradycji w różnych krajach Europy? To główne pytania na jakie staram się odpowiedzieć w mojej pracy. Choć istnieje obecnie kilka głównych odłamów współczesnego pogaństwa różniących się od siebie wzajemnie i odwołujących się do odmiennych tradycji, wydaje się, że jest kilka cech wspólnych całemu temu zjawisku. Jak zauważa Charlotte Hardman: "W pojęciu wszystkich pogan nie ma miejsca na dogmaty i prozelityzm." Autorka cytuje oświadczenie Pagan Federation (Federacji Pogańskiej) - organizacji zrzeszającej większość grup neopogańskich na całym świecie, odzwierciedlające w trzech punktach wierzenia współczesnych pogan: "Miłość i poczucie pokrewieństwa z przyrodą: chętniej, niż bardziej popularne postawy agresji i dominacji nad przyrodą; szacunek dla sił życia i wciąż odnawiającego się cyklu życia i śmierci. Etyka pogańska: 'Czyń, co chcesz, byle byś nikogo nie krzywdził'. To moralność pozytywna, a nie lista 'tego nie rób', 'tego ci nie wolno'. Każda indywidualność jest odpowiedzialna za odkrywanie swej natury i rozwijanie jej w pełni, w harmonii z otaczającym światem. Koncepcja Bogini i Boga: jako koncepcja wyrażenia, uosobienia Boskiej realności; aktywne uczestnictwo w kosmicznym tańcu Bogini i Boga, czynnika żeńskiego i męskiego bardziej, niż tłumienie zasady żeńskiej czy męskiej." Grupy neopogańskie rozpatrywane są ostatnio często także w kategorii tak zwanych Nowych Ruchów Religijnych. Charyzmatyczne przywództwo nie jest reprezentowane w żadnym ze znanych mi ugrupowań neopogańskich. Istnieją jednakże jednostki wybitne, liderzy, którzy mają doniosłe znaczenie w kształtowaniu oblicza danej grupy czy ruchu. Jeśli chodzi o wiek, wykształcenie i przynależność społeczną, ruchy neopogańskie prezentują całe spektrum możliwości. W niektórych religia jest już dziedziczona z pokolenia na pokolenie, występują tu zarówno starzy uczestnicy jak i dzieci ich dzieci. W innych większość uczestników to ludzie młodzi, w jeszcze innych nie można zastosować żadnego klucza wiekowego. Większość neopogan to, jak wynika z moich obserwacji to ludzie wykształceni. Uwagę przyciągają ruchy neopogańskie w sposób niezamierzony, dzieje się tak głównie dzięki narosłym wokół nich stereotypom oraz wykorzystywaniu ich przez dziennikarzy. Wiele grup pogańskich podkreśla, iż programowo nie szuka "nawróceń" i nie prowadzi "działalności misyjnej". Zasięg międzynarodowy dotyczy niewątpliwie najstarszych i najlepiej rozwiniętych tradycji neopogańskich takich jak: , czy pozostałe często odnoszą się do lokalnych narodowych, bądź etnicznych wspólnot (np. na Białorusi - odwołująca się do tradycji bałtyjskich). Czas aktywności grup neopogańskich wymagałby odrębnego opracowania, istnieją tradycje żywe i aktywne nieprzerwanie od XVIII wieku, jak na przykład kilka grup druidzkich, inne, jak niektóre tradycje wicca funkcjonują od końca lat czterdziestych. Istnieją także w większości krajów europejskich tradycje sięgające okresu sprzed ostatniej wojny światowej, jak np. środowisko związane z Polską a obecnie na nowo ożywiane w postaci . Istnieją też ruchy powstałe na bazie kontestacji lat sześćdziesiątych, łączące pogaństwo, magię i okultyzm. Wiele grup rozpadło się, jeszcze więcej powstało nowych. Jak widać nie łatwo przyporządkować ruch neopogański do nowych ruchów religijnych według powyższych wyznaczników, choć pewne symptomy tej "nowości" niewątpliwie są przez niego wykazywane. Rozdziały zbudowane są o następujący schemat: - źródła i mitologia do których odwołuje się dana tradycja. - ogólna specyfika danej tradycji, autodefinicje i autoidentyfikacje jej uczestników. - opis istniejących grup neopogańskich w ramach danej tradycji (plus rys historyczny i w miarę możliwości źródłowych, podstawowe dane dotyczące opisywanych grup). 1 Harvey Graham i Hardman Charlotte „Paganism today”. London 1996 wyd. Thorson str. 11. [ Pobierz całość w formacie PDF ] |