X

Tomaszewski J. - Mniejszości ...
Podstrony
 
Tomaszewski J. - Mniejszości narodowe w Polsce XX wieku, LITERATURA FAKTU - j. polski
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
JERZY TOMASZEWSKI
Mniejszości
narodowe
w Polsce
XX wieku
wyd. I. WARSZAWA 1991
SPIS TREŚCI
1. Co rozumiemy pod pojęciem mniejszości narodowych?. . 7
2. Rozwój świadomości narodowej . . . 10
3. Mniejszości narodowe w Polsce między wojnami. . . 22
4. Druga wojna światowa. . . . 39
5. Mniejszości narodowe w Polsce po 1945 r. . . . 45
Przypisy. . . . 53
Wybrana literatura w języku polskim. . . . . 55
Indeks nazwisk. . . 57
1. Co rozumiemy
pod pojęciem
mniejszości narodowych
Może się wydawać, że pojęcie "mniejszości narodowe" jest oczywiste i że
stosowano je od prastarych czasów. Tymczasem określenie to pojawiło się
w użyciu stosunkowo nie tak dawno, gdyż dopiero w XIX stuleciu. W prze-
szłości wiedziano, czym są mniejszości religijne i już w XVI w. niektóre
traktaty międzynarodowe przewidywały ich ochronę. Różnice językowe,
a w znacznej mierze także etniczne miały natomiast znaczenie bez porównania
mniejsze i normalnym zjawiskiem było, że pod władzą jednego monarchy
znajdowali się ludzie mówiący rozmaitymi językami, związani z odmiennymi
lokalnymi kulturami; różnice te nie stały na przeszkodzie zachowaniu wierno-
ści wobec władcy. Proszę przy tym pamiętać, iż za naród w znaczeniu
politycznym uważano jedynie szlachtę. Mogła ona mówić w domu rozmaitymi
językami (np. w Królestwie Węgierskim językiem węgierskim mówiła mniej-
szość), lecz dokumenty sporządzano zazwyczaj po łacinie, później także
w innych językach uznanych za urzędowe. W państwie polskim, złożonym
z Korony oraz Litwy, do połowy XVIII w. dokumenty powstałe na dworze
Wielkiego Księstwa Litewskiego spisywano w języku starobiałoruskim.
Pojęcie mniejszości narodowych powstało wówczas, gdy ukształtowała się
współczesna świadomość narodowa, a więc gdy powstawały współczesne
narody, natomiast zanikały tradycyjne podziały stanowe. Znamy bardzo dużo
definicji narodu, lecz - jak to często bywa z pojęciami w dziedzinie nauk
o społeczeństwie - wiele z nich, jeśli traktować je dosłownie pozostawia poza
swym obrębem niektóre realnie istniejące zjawiska. Inne definicje bywają zaś
nader ogólnikowe i w rezultacie niedostatecznie precyzyjne. Nie podejmuję się
tutaj sformułowania w pełni ścisłej definicji ani też dyskusji o przydatności
innych, nawet często spotykanych. Dla celów tego szkicu wystarczy stwier-
dzić, że naród jest społecznością o historycznie ukształtowanym poczuciu
wspólnej tradycji oraz wspólnocie podstawowych cech kulturalnych. Wspólny
i odrębny od innych język uważać można tylko za jeden - choć istotny
- element tradycji; nie zawsze jest on niezbędnym warunkiem istnienia narodu,
czyli wspólnoty kultury. Dość powiedzieć, że językiem angielskim, hiszpańskim
lub niemieckim mówią dziś społeczności o zdecydowanie odrębnej świadomości
narodowej i odmiennej kulturze. Z drugiej strony zaś trudno kwestionować
istnienie żydowskiej świadomości narodowej (a zatem narodu żydowskiego),
choć ludzie z jej kręgu mówią nieraz językami całkowicie odmiennymi.
Trudność badania zjawisk dotyczących narodów wynika jeszcze z jednego
względu. Otóż świadomość narodowa nie jest właściwością istniejącą zew-
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
  • zanotowane.pl
  • doc.pisz.pl
  • pdf.pisz.pl
  • sylkahaha.xlx.pl
    •  
    Copyright � 2006 MySite. Designed by Web Page Templates

    Drogi uĚźytkowniku!

    W trosce o komfort korzystania z naszego serwisu chcemy dostarczać Ci coraz lepsze usługi. By móc to robić prosimy, abyś wyraził zgodę na dopasowanie treści marketingowych do Twoich zachowań w serwisie. Zgoda ta pozwoli nam częściowo finansować rozwój świadczonych usług.

    Pamiętaj, że dbamy o Twoją prywatność. Nie zwiększamy zakresu naszych uprawnień bez Twojej zgody. Zadbamy również o bezpieczeństwo Twoich danych. Wyrażoną zgodę możesz cofnąć w każdej chwili.

     Tak, zgadzam się na nadanie mi "cookie" i korzystanie z danych przez Administratora Serwisu i jego partnerĂłw w celu dopasowania treści do moich potrzeb. Przeczytałem(am) Politykę prywatności. Rozumiem ją i akceptuję.

     Tak, zgadzam się na przetwarzanie moich danych osobowych przez Administratora Serwisu i jego partnerĂłw w celu personalizowania wyświetlanych mi reklam i dostosowania do mnie prezentowanych treści marketingowych. Przeczytałem(am) Politykę prywatności. Rozumiem ją i akceptuję.

    Wyrażenie powyższych zgód jest dobrowolne i możesz je w dowolnym momencie wycofać poprzez opcję: "Twoje zgody", dostępnej w prawym, dolnym rogu strony lub poprzez usunięcie "cookies" w swojej przeglądarce dla powyżej strony, z tym, że wycofanie zgody nie będzie miało wpływu na zgodność z prawem przetwarzania na podstawie zgody, przed jej wycofaniem.